Шуъбаи омоданамоии кадрҳои илмӣ ва илмӣ-педагогӣ

Имрӯз Донишгоҳи миллии Тоҷикистон яке аз марказҳои бонуфузтарини илм, маданият, маориф ва тайёр намудани кадрҳои баландихтисоси илмӣ-педагогӣ ба шумор меравад. 

Аз рӯзҳои аввали таъсисёбии Донишгоҳ  ба масъалаи тайёр кардани кадрҳои баландихтисос эътибори ҷиддӣ дода мешуд. Дар кори тайёр намудани кадрҳои илмӣ-омӯзгорӣ дар Донишгоҳ нақши муҳимро аспирантура, ки соли 1950 таъсис ёфтааст, мебозад. Бо фармони ректори Донишгоҳи давлатии Тоҷикистон таҳти №152 аз 05.10.1950 с. Вазифаи мудири шуъбаи аспирантура муваққатан ба уҳдаи дотсент Шибаев Ю.А. вогузошта шуд. Дар соли аввали таъсисёбии аспирантура дар он ҳамагӣ 5 нафар аспиранти соҳаи гуманитарӣ таҳсил мекарданд. Соли дигар ба аспирантура боз 6 нафар аспирантони ҳамон соҳа қабул шуда буданд. 

Дар масъалаи тайёр намудани кадрҳои илмӣ-омӯзгорӣ нақши муҳимро марказҳои бузурги илмии собиқ Иттиҳоди давлатҳои Шӯравӣ, аз ҷумла шаҳрҳои Москва, Санкт-Петербург, Воронеж, Новосибирск, Тбилисӣ ва ғайра бозиданд. 

Аввалин ҳимояҳои номзадӣ соли 1951 дар Донишгоҳ шуда гузашт. Аввалин диссертанти Донишгоҳ ин В.И. Ченишев, ки рисолаи номзадиашро дар мавзӯи: “ Млекопитающие тугаев Таджикистана ” буд, 3 июли соли 1951 барои гирифтани унвони илмии номзади илми биология ҳимоя кард ва С.Д. Арзуманов рисолаи  номзадиашpo аз рӯи “Китоби забони тоҷикӣ барои калонсолон” 28 сентябри соли 1951 ҳимоя карданд. 

Бо сабаби набудани Шӯрои диссертатсионӣ солҳои аввали таъсисёбии Донишгоҳ диссертатсияҳо дар ҷаласаҳои Шӯрои олимон дифоъ карда мешуданд. 

Дар кори тайёр намудани кадрҳои илмӣ-омӯзгорӣ олимони шинохтаи тоҷик Нарзуллоев Б.Н., Тоҷиев Д.Т., Ёқубов Х.М., Каримов Ҳ.К., Ҳусейнзода Ш.., Мелкумов В.Г., Баҳоваддинов А.М., Юсупов С.М., Субҳонқулов М.А., Назаршоев М.Н., Асрорӣ В.М., Сафаров Ҳ.М.,  Усмонов О.У. ва дигарон саҳми зиёде гузоштаанд. 

Олимони ДМТ ба кишварҳои хориҷӣ низ барои тайёр намудани кадрҳои баландихтисоси илмӣ-омӯзгорӣ кумаки башардӯстона мерасонад. Ҳоло дар аспирантураи ДМТ аспирантон ва унвонҷӯён аз Ҷумҳуриҳoи Исломии Эрон, Афғонистон, Хитой, Ироқ, Туркманистон, Амрико ва ғайра таҳсил ва фаъолияти илмӣ мебаранд. 

Масъалаи тайёр намудани докторҳои илм мақоми махсусеро ишғол мекунад. Сараввал барои тайёр намудани кадрҳои илмӣ-педагогии баландихтисос – докторони илм бо роҳи гузаронидани устодон ба сифати Ходими калони илмӣ (ХКИ) то 2 сол барои навиштан ва ҳимоя намудани рисолаи докторӣ, ба амал оварда мешуд. 

ДДТ ба номи В.И.Ленин аз соли 1960 сар карда ба Вазорати маорифи халқии СССР муроҷиат намудааст, то ки ба Донишгоҳ барои дифоъи рисолаҳои докторӣ аз рӯи ихтисосҳои таърихи ССР, таърихи Тоҷикистон, филологияи тоҷик ва биология иҷозат диҳанд. Дар натиҷа, танҳо соли 1964 ба Эркаев М.И. барои ҳимояи яквақтаи (разовая защита) рисолаи докторӣ дар ДДТ иҷозат дода шуд ва ҳамчун рисолаи докторӣ китоби М.И.Эркаев «Таърихи ҷанги гражданӣ дар Тоҷикистон», ки ба забони русӣ нашр шуда буд, пешниҳод шуд. 

Cоли 1987 ДДТ ба номи В.И.Ленин ба қатори мактабҳои пешқадами мамлакат дохил карда шуд, ки ин масъулияти Донишгоҳро дар тайёр кардани кадрҳoи илмӣ-педагогӣ хеле зиёд мекард. 

Масъалаи кушодани докторантура дар ДДТ ба номи В.И.Ленин дар қисми илмии Донишгоҳ омӯхта шуд ва дар ҷаласаи Шӯрои олимон муҳокима карда шуд. Дар натиҷа ба хулосае омаданд, ки дар Донишгоҳ аз рӯи ихтисосҳои зерин кушодани докторантура лозим аст: таҳлил математикӣ, муодилаҳои дифференсиалӣ ва физикаи математикӣ, иқтисод, ташкили идоракунӣ ва банақшагирӣ дар истеҳсолот, таърихи СССР, адабиёти халқҳои СССР, забонҳои халқҳои СССР. 

Дар натиҷа бо фармони Кумитаи давлатии маорифи халқи СССР таҳти №267 аз 10.08.1988 c. дар Донишгоҳ докторантура таъсис ёфт. Худи ҳамон сол бо қарори Шӯрои олимони донишгоҳ аз 26.12.1988 c. 4 нафар ба докторантура қабул шуданд. 

Агар соли 1950 дар аспирантураи Донишгоҳ 5 нафар аспирант таҳсил карда бошанд, шумораи онҳо то 1-уми январи соли 2014  ба 47,6 маротиба афзуда, ба 374 нафар расид (174 нафар шуъбаи рӯзона ва 160 нафар шуъбаи ғоибона). 

Айни ҳол дар 17 факултети Донишгоҳ аз рӯи 16 самт ва 125 ихтисос кадрҳои илмӣ-омӯзгорӣ тайёр кардани мешавад. Дар тайёр намудани кадрҳои баландихтисоси илмӣ-омӯзгорӣ олимони шинохтаи Донишгоҳ Раҷабов Н.Р., Қосимова М.Н., Набиева Р.Н., Аминҷонов А.О., Юсупов З.Н., Шарипов Х.Ш., Ғаниев Т.Б., Кӯчаров А., Холиқов Ш.Х., Имомов М.С., Тоҳиров Ф.Т., Маҳмудов М.А., Ёқубова М.М., Менглиев Ш.М., Туйчиев Ш.Т. ва дигарон саҳми худро  мегузоранд. 

Шуъбаро мудир роҳбарӣ менамояд. Солҳои тӯлонӣ роҳбарии шуъбаи аспирантура ва докторантураро кормандони донишгоҳ Г.Д. Захарова (то соли 1986) ва Венеров Н. (1987) Лозинская Л.П.  (солҳои 1987-1995), Шукурова С.М. (1995-2000), Зуҳурова М.Б. (2000-2009), Комилов Р.С. (2009-2010), Холиқова Л.Р. (2010-2012) ба уҳда доштанд. Аз соли 2012 то аввали соли 2021 инҷониб мудири шуъбаи аспирантуpа ва докторантура Манонов К.А. мебошад. Аз аввали соли 2021 то инҷониб мудир Мирзозода Ф. аст.

Докторантура – доктори фалсафа Ph.D, доктор аз рўйи ихтисос

т/р

Рамзи ихтисос

Номгӯи ихтисосҳо

Теъдоди қабул тибқи иҷозатнома (рӯзона)

Нақшаи қабул (рӯзона)

 

буҷавӣ

буҷавӣ

шартномавӣ

 

1

6D010300

Педагогика ва психология

2

1

1

 

2

6D010900

Математика

1

1

 

 

3

6D011000

Физика

1

1

 

 

4

6D011100

  Информатика

1

1

 

 

5

6D011200

Кимиё

1

1

 

 

6

6D011300

Биология

2

1

1

 

7

6D011400

Таърих

1

1

 

 

8

6D011500

Асосҳои ҳуқуқ ва иқтисодиёт

2

1

1

 

9

6D011600

География

1

1

 

 

10

6D011700

Забон ва адабиёти тоҷик

2

 1

1

 

11

6D011800

Забон ва адабиёти рус

2

1

1

 

12

6D011900

Забони хориҷӣ: ду забони хориҷӣ

2

1

1

 

13

6D012000

Таълими касбӣ (аз рӯи ихтисос)

2

1

1

 

14

6D012100

Забон ва адабиёти тоҷик дар мактабҳои забони таҳсилоташон  ғайритоҷикӣ

1

1

 

 

15

6D012200

Забон ва адабиёти рус дар мактабҳои забони таҳсилоташон ғайрирусӣ 

2

1

1

 

16

6D012300
Педагогикаи иҷтимоӣ ва худшиносӣ

1

1

 

 

17

6D012400

  Арзёбии педагогӣ 

2

1

1

 

18

6D020100

Фалсафа

3

2

1

 

19

6D020200

Муносибатҳои байналхалқӣ  

2

1

1

 

20

6D020300

Таърих

3

2

1

 

21

6D020400

Фарҳангшиносӣ

2

1

1

 

22

6D020500

Филология

2

1

1

 

23

6D020600

Диншиносӣ

2

1

1

 

24

6D020700

Кори тарҷумонӣ

2

1

1

 

25

6D020800

Бостоншиносӣ ва мардумшиносӣ

2

1

1

 

26

6D020900

Шарқшиносӣ

4

3

1

 

27

6D021000

Филологияи хориҷӣ

2

1

1

 

28

6D021300

Забоншиносӣ

2

1

1

 

29

6D021400

Адабиётшиносӣ

2

1

1

 

30

6D021500

Исломшиносӣ

2

1

1

 

31

6D030100

Ҳуқуқшиносӣ

3

2

1

 

32

6D030200

Ҳуқуқи байналхалқӣ

2

1

1

 

33

6D030300

Фаъолияти ҳифзи ҳуқуқ

2

1

1

 

34

6D030400

Кори гумрукӣ

2

1

1

 

35

6D050100

Иҷтимоӣ

2

1

1

 

36

6D050200

Сиёсатшиносӣ

2

1

1

 

37

6D050300

Психология

3

2

1

 

38

6D050400

Рузноманигорӣ

3

2

1

 

39

6D050500

Минтақашиносӣ

2

1

1

 

40

6D050600

Иқтисодӣ

4

3

1

 

41

6D050700

Менеҷмент

2

1

1

 

42

6D050800

 Баҳисобгирӣ ва аудит  

1

1

 

43

6D050900

Молия

2

1

1

 

44

6D051000

Идоракунии давлатӣ ва маҳаллӣ

2

1

1

 

45

6D051100

Маркетинг

2

1

1

  

46

6D051200

Омор

2

1

1

 

47

6D051300

Иқтисодиёти ҷаҳон

2

1

1

 

48

6D051500

Бойгонишиносӣ, ҳуҷҷатгузорӣ ва таъмини ҳуҷҷатнигорӣ 

2

1

1

 

49

6D051600

Рузноманигории байналхалқӣ

2

1

1

 

50

6D051700

Менеҷменти инноватсионӣ

2

1

1

 

51

6D051800

Идоракунии лоиҳаҳо

2

1

1

 

52

6D051900

Ташкил ва бамеъёргирии меҳнат

1

1

 

 

53

6D052000

Бизнес-маъмуриятчигӣ

1

1

 

 

54

6D060100

Математика

5

4

1

 

55

6D060200

Информатика

2

1

1

 

56

6D060300

Механика

2

1

1

 

57

6D060400

Физика

5

4

1

 

58

6D060500

Физикаи ядро

2

1

1

 

59

6D060600

Химия

5

4

1

 

60

6D060700

Биология

6

5

1

 

61

6D060800

Экология

2

1

1

 

62

6D060900

География

1

1

 

 

63

6D061000

Гидрология

1

1

 

 

64

6D061100

Астрономия

1

1

 

 

65

6D061200

Метеорология

1

1

 

 

66

6D061300

Геоботаника

1

1

 

 

67

6D070100

Биотехнология (аз рӯи соҳаҳо ва татбиқ)

2

1

1

 

68

6D070200

Автоматикунонӣ ва идоракунӣ

1

1

 

 

69

6D070300

Системаҳои иттилоотӣ  (аз рӯи соҳаҳо)

2

1

1

 

70

6D070400

Техникаи ҳисоббарор ва таъминоти барномавӣ

2

1

1

 

71

6D070500

Амсиласозии математикӣ ва компютерӣ

2

1

1

 

72

6D070600

Геология  ва ҷустуҷӯи конҳои канданиҳои фоиданок

2

1

1

 

73

6D070700

Кӯҳкорӣ

2

1

1

 

74

6D070800

Корҳои нафту газ

1

1

 

 

75

6D071000

Масолеҳшиносӣ ва технологияи масолеҳҳои навин

1

1

 

 

76

6D071100

Геодезия

1

1

 

 

77

6D071800

Энергетикаи электорикӣ

1

1

 

 

78

6D071900

Радиотехника, электроника ва телекоммуникатсия

1

1

 

 

79

6D072000

Технологияи химиявии моддаҳои ғайриорганикӣ

3

2

1

 

80

6D072100

Технологияи химиявии моддаҳои органикӣ

3

2

1

 

81

6D072300

Физикаи техникӣ

1

1

 

 

82

6D073000

Бехатарии фаъолияти инсон ва ҳифзи муҳити зист 

1

1

 

 

83

6D073400

Технологияи химиявии моддҳои тарканда ва маҳсулоти пиротехникӣ

1

1

 

 

84

6D073700

Ғанигардонидани канданиҳои фоиданок

1

1

 

 

85

6D073800

Технологияи коркарди масолеҳ таҳти фишор

1

1

 

 

86

6D073900

Химияи нафт

2

1

1

 

87

6D074000

Наномасолеҳҳо ва нанотехнологияҳо (аз рӯи соҳаҳои татбиқ)

1

1

 

 

88

6D074700

Усулҳои геофизикии ҷустуҷӯ ва таҳқиқи конҳои канданиҳои фоиданок

1

1

 

 

89

6D 074800

Технологияи истеҳсолоти фармасевтӣ

1

1

 

 

90

6D 074900

Кори маркшейдерӣ

1

1

 

 

91

6D 075000

Метрология

1

1

 

 

92

6D 075100

Информатика, техникаи ҳисоббарор ва идоракунӣ

1

1

 

 

93

6D075200

Система ва шабакаҳои муҳандисӣ        

1

1

 

 

94

6D075300

Технологияи химиявии масолеҳи душворгудози  ғайриметаллӣ ва силикатӣ

2

2

 

 

95

6D075500

Гидрогеология ва геологияи муҳандисӣ

2

1

1

 

96

6D090200
Туризм
1
1
 

 

97

6D090900

Логистика (аз рӯи соҳаҳо)

2

2

 

 

98

6D091000

Китобдорӣ

1

1

 

 

99

6D091100

Геоэкология ва идоракунии истифодабарии табиат

1

1

 

 

100

6D100200

Системаи иттилоотии амният

2

2

 

 

101

6D110400

Фарматсевтӣ

2

1

1

 

102

6D050100

Сотсиология

2

1

1

 

103

6D090500

Фаъолияти иҷтимоӣ

2

1

1

 

 

 

Ҷамъ:

194

130

64

 

                                         Ҳамагӣ

194

194

 

ДОКТОРАНТУРА (АНЪАНАВӢ )

 

т/р

Рамзи ихтисос

Номгӯи ихтисосҳо

Теъдоди қабул тибқи иҷозатнома (буҷавӣ)

Нақшаи қабул (рӯзона)

 

(рўзона)

буҷавӣ

шартномавӣ

 

1

01.01.01

Таҳлили риёзӣ

1

1

1

 

2

01.01.02

Муодилаҳои дифференсиалӣ

1

 

3

01.04.02

Физикаи назариявӣ

1

 

4

01.04.07

Физикаи ҳолатҳои конденсӣ

1

 

5

02.00.01

Кимиёи ғайриузвӣ

1

 

6

02.00.03

Кимиёи органикӣ

1

 

7

03.00.04

Биокимиё

1

 

8

05.13.18

Моделсозии математикӣ

1

 

9

07.00.02

Таърихи ватанӣ

1

1

 

 

 

1

 

 

 

 

10

07.00.03

Таърихи умумӣ

1

 

11

07.00.09

Таърихнигорӣ, манбашиносӣ ва усулҳои тадқиқотҳои таърихӣ

1

 

12

07.00.15

Таърихи муносибатҳои байналхалқӣ ва сиёсати беруна 

1

 

13

08.00.01

Назарияи иқтисодӣ

1

1

 

 

 

1

 

 

 

 

14

08.00.05

Иқтисод ва идораи хоҷагии халқ (аз рӯи соҳаҳо)

1

 

15

08.00.10

Молия, муомилоти пулӣ ва қарз

1

 

16

08.00.12

Баҳисобгирии бухгалтерӣ, омор

1

 

17

08.00.14

Иқтисодиёти ҷаҳон

1

 

18

09.00.01

Онтологияи ва назарияи маърифат

1

1

 

 

1

 

 

 

19

09.00.03

Таърихи фалсафа

1

 

20

09.00.11

Фалсафаи иҷтимоӣ

1

 

21

10.01.03

Адабиёти мамолики хориҷӣ (бо нишондоди ихтисос)

1

1

1

 

22

10.01.10

Журналистика

1

1

 

 

23

10.02.20

Забонишиносии қиёсӣ-таърихӣ, забоншиносии муқоисавӣ ва забоншиносии типологӣ

1

 

24

10.02.22

Забонҳои мамолики хориҷи Аврупо, Осиё, Африқо, бумиёни Амрико ва Австралия (бо нишондоди забони ихтисос)

1

 

25

12.00.01

Назария ва таърихи ҳуқуқ ва давлат; таърихи таълимот дар бораи ҳуқуқ ва давлат

1

1

1

 

26

12.00.02

Ҳуқуқи конститутсионӣ; мурофиаи судии  конститутсионӣ ва ҳуқуқи  мунисипалӣ

1

 

27

12.00.03

Ҳуқуқи гражданӣ, ҳуқуқи соҳибкорӣ, ҳуқуқи оилавӣ,  ҳуқуқи байналхақии хусусӣ

1

  
 

28

12.00.08

Ҳуқуқи ҷиноӣ ва криминология, ҳуқуқи иҷрои ҷазои ҷиноятӣ

1

 

29

12.00.10

Ҳуқуқи байналхалқӣ, ҳуқуқи аврупоӣ

1

  

30

13.00.01

Педагогикаи умумӣ, таърихи педагогика ва маориф

1

1

 

1

 

 

31

13.00.02

Назария ва методикаи омўзиш ва тарбия  (бо нишондоди ихтисос)

1

  

32

23.00.02

Институти сиёсӣ, низоъшиносии сиёсӣ, технологияи сиёсӣ 

1

 

1

 

33

25.00.04

Петрология, вулканология

1

1

 

 

1

 

 

 

34

25.00.01

Геологияи умумӣ ва минтақавӣ 

1

 

35

25.00.05

Минералогия, кристаллография

1

  

Ҷамъ:

35

9

9

 

НОМГӮИ ҲУҶҶАТҲОЕ, КИ БАРОИ ДОХИЛШАВӣ БА ДОКТОРАНТУРА АЗ РӮЙИ ИХТИСОС ПЕШНИҲОД МЕШАВАД:

  •  ариза ба номи ректори ДМТ (ихтисос, кафедра ва факултет нишон дода шавад);

     

  •  нусхаи шиноснома;
  •  анкетаи дохилшаванда ба докторантура;
  •  нусхаи нотариалӣ тасдиқкардашудаи дипломҳои таҳсилоти олӣ ва  баъдидипломӣ ва замимаҳои он (дипломи бакалавр ва магистр);
  •  варақаи шахсии баҳисобгирии кадрҳо;
  • нусхаи дафтарчаи меҳнатӣ, ки аз тарафи шуъбаи кадрҳо тасдиқ карда шудааст (ҳангоми доштани собиқаи корӣ);
  •  сертификати супурдани имтиҳонҳои иловагӣ аз забони хориҷӣ, дар сурати мавҷуд будан (TOEFL ва ғайра);
  • мактубҳои тавсиявӣ (бо тасдиқи муҳри ташкилот);
  •  рӯйхати чопи мақолаҳои илмӣ ва корҳои таълимӣ-методӣ (дар ҳолати надоштан пешниҳод намудани реферат аз рӯи ихтисос бо тақризи на камтар аз ду мутахассиси соҳа);

     

  •  асосномаи таҳқиқоти диссертатсионии банақшагирифташуда дар

    мувофиқа бо мушовири илмии ватанӣ ё хориҷӣ (тибқи дархости муассисаҳои таҳсилоти олии касбӣ ва илмӣ);

  • маълумотномаи тиббӣ шакли 086-У;

  • 6 расми андозаи 3х4

Имтиҳони дохилшавӣ аз рӯи як забони хориҷӣ дар ҳаҷми барномае, ки барои хатмкунандагони муассисаҳои таҳсилоти олии касбии Ҷумҳурии Тоҷикистон (дараҷаи магистратура) муайян карда шудааст, гузаронида мешавад. 

Имтиҳон аз рӯи фанҳои махсус дар ҳаҷми барномаи таҳсилоти олии касбӣ (дараҷаи магистратура) дар шакли хаттӣ, шифоҳӣ ва ё тестӣ гузаронида мешавад.

Суроға: шаҳри Душанбе, хиёбони Рӯдакӣ 17, шуъбаи омоданамоии кадрҳои илмӣ ва илмӣ–педагогӣ

Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. Тел: 221-72-29